«Μαμά! Θέλω σήμερα να αγοράσω μόνη μου κάτι από την καντίνα, μπορώ;»
Έτος 2019. Όταν μπορούσαμε ακόμα να κινούμαστε χωρίς περιορισμούς, χωρίς μάσκες, χωρίς safe passes και κυρίως, χωρίς φόβο. Καθισμένες σ’ ένα μικρό café με παιδότοπο κοντά στην θάλασσα απολαμβάναμε, με την -τότε- μοναχοκόρη μου τις ηλιόλουστες διακοπές των Χριστουγέννων.
Καθότι εκ φύσεως ντροπαλή και ιδιαίτερα εσωστρεφής, ήταν μεγάλη χαρά για μένα όταν μου ζήτησε τόσο πρόθυμα να σταθεί στην γραμμή για την καντίνα χωρίς την μαμά της και να αλληλεπιδράσει με έναν ενήλικα που δεν γνώριζε για να αγοράσει αυτό που ήθελε. Της έδωσα χρήματα κι ύστερα διακριτικά και περήφανα, την παρακολουθούσα από μακριά να περιμένει την σειρά της στο ταμείο. Μπορούσα να διακρίνω στο βλέμμα της τον ενθουσιασμό. Μπορούσα να διακρίνω κιόλας από το νευρικό ανεβοκατέβασμα του σώματος στα δάχτυλα των ποδιών και τον τρόπο που έσφιγγε τα χρήματα στο μικρό της χεράκι, την αγωνία της. Δεν ήταν εύκολο για εκείνην. Κι όμως, ήθελε να το παλέψει.
«Τι μεγάλη στιγμή», σκεφτόμουν. «Τι σπουδαία ευκαιρία να ανεξαρτητοποιηθεί, να ωριμάσει, να γίνει πιο κοινωνική». «Τι ωραία που αισθάνθηκε έτοιμη και ζήτησε να το κάνει από μόνη της». «Τι όμορφα που θα νιώσει όταν γευτεί την επιτυχία κι όταν συνειδητοποιήσει πως τελικά όλο αυτό δεν ήταν και τόσο δύσκολο».
Αυτό, μέχρι που τελικά έφτασε η σειρά της. Κι ενώ έβλεπες πως είχε μαζέψει όλο το θάρρος που κουβαλούσε μέσα της και ήταν έτοιμη να μιλήσει ύστερα από τόση ώρα που περίμενε υπομονετικά στην γραμμή, ο υπάλληλος της έριξε μια βιαστική ματιά κι έστρεψε την προσοχή του στην κυρία που βρισκόταν πίσω της. Η μικρή τραβήχτηκε σχεδόν αμέσως στην άκρη κι έμεινε να με κοιτάει εμφανώς μπερδεμένη. Μέσα σε εκείνη την στιγμή, κάτι έσπασε μέσα της. Και κάπως έτσι, τόσο απλά, όλος ο ενθουσιασμός και η περηφάνια, όλη η διάθεση να βγει απ’ το καβούκι της, όλη η ενέργεια που έβαλε στην προσπάθεια της για αυτοβελτίωση, εξαφανίστηκαν.
Είμαι σίγουρη πως ο υπάλληλος δεν ήθελε να συμβεί κάτι τέτοιο. Είμαι σίγουρη πως δεν κατάλαβε καν τι συνέβη. Άλλωστε ως κοινωνία, έχουμε την τάση να αντιμετωπίζουμε τα παιδιά ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Κι είναι πια κάτι τόσο κοινό, τόσο «φυσικό», τόσο δεδομένο, που πολλές φορές δεν το βλέπεις.
Πλησίασα το ταμείο προσπαθώντας να καταπιώ όπως – όπως τον θυμό και την απογοήτευση που αισθανόμουν. Μπήκα μπροστά στην γραμμή και εξήγησα στον υπάλληλο πως η μικρή περίμενε στην ουρά για να παραγγείλει. Εκείνος έσπευσε να απολογηθεί και να την εξυπηρετήσει. Έκανα να αποτραβηχτώ, ένιωσα όμως το χέρι της να μου αρπάζει το μανίκι και να με τραβάει κοντά της. Ήταν ξεκάθαρο ότι το «μεγάλο βήμα» δεν θα συνέβαινε εκείνη την μέρα. Κι ύστερα πια, ποιος ξέρει πότε θα μάζευε ξανά το θάρρος για να προσπαθήσει.
«Θα ήθελα ένα παγωτό βανίλια», λέει η μικρή μου διστακτικά και σπασμένα πια, με τα μάτια καρφωμένα στο πάτωμα.
«Θέλει μία μπάλα;» με ρωτάει ο υπάλληλος, παρότι το παιδί μου στεκόταν ακριβώς εκεί. «Θέλει σε χωνάκι ή σε ποτηράκι;» συνεχίζει. Ήταν αόρατη.
Είναι αυτά τα μικρά, καθημερινά, αυτά τα φαινομενικά ασήμαντα που κάνουν τελικά τα παιδιά μας να αισθάνονται ότι ο κόσμος δεν τους ανήκει. Είναι όλα αυτά που με κάνουν κι εμένα να πιστεύω ακράδαντα πως θα έπρεπε να υπάρχει ένας χρυσός κανόνας: να μιλάς και να συμπεριφέρεσαι σε ένα παιδί, όπως θα μιλούσες και θα συμπεριφερόσουν σε έναν ενήλικα που σέβεσαι και εκτιμάς.
Είναι και τα παιδιά άνθρωποι
- Μην τα αγνοείς
- Μην υποβιβάζεις αυτά που αισθάνονται
- Μην τους μιλάς με υποτιμητικό τόμο
- Μην τα ντροπιάζεις
- Μην τα χειραγωγείς για να συμπεριφέρονται «σωστά»
- Μην τα χτυπάς
- Μην απαιτείς την τελειότητα
Είναι και τα παιδιά άνθρωποι
- Δώσε τους σημασία όταν σου μιλάνε
- Άκου πραγματικά τι έχουν να πουν
- Ρώτα τα ίδια για κάτι που τα αφορά, όχι τους γονείς τους
- Δώσε τους όση περισσότερη ελευθερία μπορείς
- Σεβάσου τις σκέψεις και τα συναισθήματα τους
- Δείξε τους εμπιστοσύνη
- Αγάπα τα κι απολάμβανε την κάθε στιγμή μαζί τους
Comments